Au Hasard Balthazar- Rastgele Baltazar- Balthazar

Eşeklik Yapmayın!

Durum düşündüğümüzden de vahim, Haneke’nin son dönem Beyaz Bant filmindeki gibi insanların bencillikleri, kötülük potansiyelleri her zaman olduğu gibi dibe vurmakta. Göreceli olan iyi ve kötüyü; kendi algılarımıza göre değerlendirip seyretmek ya da elimizden geldiğince kendimiz ve yakın toplumumuz için önlemler geliştirmek arasında bir seçim yapmalıyız. İnsan değerini anladıkça; kendini tanımak yolunda ilerledikçe bazı durumlarda gördüğü şeyin neden olduğunu değil; nasıl önlemler geliştirebileceğini düşünüyor. Bu düşünceler de olmazsa; bir eşek kadar da olamazsak; Dünya içerisinde fark edilen bunca zıtlık bizi yaratılmışlığımızın gayesi olarak bir koyun sürüsü içinde sessiz, sakin olduğumuz gibi zıtlıkların acısı içerisinde intihara götürecektir...

Göreceler

Yönetmenin film izlenimi bir küçük alemin tüm Dünya üzerinden değerlendirilmesi gibi anlaşılabilir. Zıtlıkları akıllı insanlar fark ederler ve bunlara karşı acı çekmeye başlarlar. Durum vahimdir ve artık sana, bana göre göreceler oluşmaya başlar.

Farkında olduğun sana görenin zıttına ne yapmalısın? Kendini kurtaran bir insan olduğunu düşünüyorsan; insanın hiçbir insan üzerinde direkt etkinin olamayacağını da bilirsin. Neden yazarsın, neden okursun, neden zıttına engel olmaya çalışırsın. Madem biliyorsun elinden bir şeyin gelemeyeceğini; neden hala hiç değişmeden kendini ortaya koyarsın.

Bresson; bir eşek ile bunları düşünebiliyor. Marie ve Eşek kader ortaklığında, sürükleniyorlar. İstismarlara uğruyorlar, taciz ediliyorlar. İntihara sürükleniyorlar.

Bu zıtlıklardan, bu yüksek egosantrik hareketlerden kendini korumak ve ayrıca kendini ortaya koyabilmek mümkün müdür?

Yoksa bu zıtlıklara bilinç düzeyinde kabul göstermeden; dışarıdan sessiz mi kalmaktır olay.

Bresson; oyunculardaki amatörlüğü, duygulardan arınılmış robot tepkileri neden göstermektedir. Amacı düşünmekten korkup filmin şekiline teslim olan seyirciyi elemek midir? 1966 yılında yaptığı bir filmde neden böyle bir basit oyunculuk sergilemiştir. Düşünmek gerek.

SÖZ

Düşünebileceklere, sabırlı davranacaklara ve sinemasal şartlanmalardan kendini kurtarıp sessizce konsantre olabileceklere uygun bir film. Yoksa klasik değerlendirmelere girersek; vahim boşluklara düşebilir vahim boşluklar keşfedebiliriz…